عملگرهای منطقی در پایتون: and/or/not
در برنامه‌نویسی پایتون، عملگرهای منطقی ابزارهای قدرتمندی برای تصمیم‌گیری و کنترل جریان برنامه هستند. این عملگرها شامل and، or و not می‌شوند که به ترتیب معادل "و"، "یا" و "نفی" در منطق هستند.
عملگر AND (و منطقی)
این عملگر زمانی True برمی‌گرداند که هر دو شرط درست باشند:
| شرط اول |
شرط دوم |
نتیجه |
| True |
True |
True |
| True |
False |
False |
| False |
True |
False |
| False |
False |
False |
مثال کاربردی:
if age > 18 and has_license: print("مجاز به رانندگی")
عملگر OR (یا منطقی)
این عملگر زمانی True برمی‌گرداند که حداقل یکی از شروط درست باشد:
- در مقایسه با AND سخت‌گیری کمتری دارد
- برای بررسی چندین شرط جایگزین مناسب است
- در صورت برقراری اولین شرط True، بقیه شرط‌ها بررسی نمی‌شوند (بهینه‌سازی)
برای اطلاعات بیشتر درباره مقادیر بولین در پایتون می‌توانید اینجا را دنبال نمایید.
عملگر NOT (نفی منطقی)
این عملگر مقدار بولین را معکوس می‌کند:
not True نتیجه False می‌دهدnot False نتیجه True می‌دهد- برای معکوس کردن شرایط پیچیده مفید است
نکته مهم: ترتیب اجرای عملگرهای منطقی در پایتون به صورت NOT → AND → OR است. برای تغییر این ترتیب باید از پرانتز استفاده کنید.
ترکیب این عملگرها امکان ایجاد شرایط پیچیده را فراهم می‌کند. مثلاً:
if (age > 65 or age < 18) and not has_disability: print("شرایط خاص")
درک صحیح این عملگرها برای نوشتن شرایط دقیق در برنامه‌نویسی ضروری است. با تمرین مثال‌های مختلف می‌توانید تسلط خود را افزایش دهید.
